Pert Farkı Tazminatı Nedir? Rayiç Bedel Farkı Nasıl Alınır?
Pert Farkı Tazminatı (Rayiç Bedel Farkı) Nedir?
Günümüzde artan araç trafiğiyle birlikte trafik kazaları hayatın bir gerçeği haline geldi. Ne yazık ki bu kazalar, araçlarda ciddi hasarlara yol açabiliyor. Hasar gören araçların bazıları onarılabilir durumda olurken, bazıları ise pert, yani tamir masrafı ekonomik olarak karşılanamaz seviyeye ulaştığında, pert araç (ya da halk arasında bilinen tabirle perte çıkan araç) statüsüne giriyor.
Bu tür durumlarda araç sahibine, aracın kazadan önceki piyasa değeri (yani rayiç bedeli) üzerinden sigorta şirketi tarafından bir ödeme yapılır. Ancak burada önemli bir detay var: Sigorta şirketleri genellikle rayiç bedelin tamamını ödemez, bir kısmını karşılar. İşte sigorta şirketinin ödeme yaptığı tutarla aracın gerçek rayiç bedeli arasındaki fark, pert farkı tazminatı ya da bir diğer adıyla rayiç bedel farkı olarak adlandırılır.
Bu yazımızda, araç pert farkı tazminatı nedir, rayiç bedel farkı nasıl alınır, hangi durumlarda araç perte çıkar, gibi sorulara açıklık getireceğiz.
Araç Pert Farkı Tazminatı (Rayiç Bedel Farkı) Ne Anlama Gelir?
Öncelikle temel bir örnek üzerinden konuyu netleştirelim:
Diyelim ki aracınızın kaza öncesindeki rayiç bedeli 2.000.000 TL. Kazadan sonra araç perte çıktı ve sigorta şirketi size sadece 1.700.000 TL ödeme yaptı. Buradaki 300.000 TL’lik eksik kısım, sigorta şirketinin ödemediği, ama araç sahibinin hakkı olan kısımdır. Bu tutar, pert farkı tazminatı olarak adlandırılır ve yasal yollarla sigorta şirketinden talep edilebilir.
Yani özetle; sigortanın perte çıkan araç için ödediği bedel ile gerçek rayiç bedel arasındaki fark, araç bakiye pert bedeli ya da rayiç bedel farkı olarak nitelendirilir.
Pert Nedir? Araç Pert Kaydı Ne Demektir?
“Pert” kelimesi halk arasında sıkça duyulan ama sigorta hukuku açısından teknik bir karşılığı olmayan bir ifadedir. Sigorta şirketleri genellikle bunun yerine “ağır hasarlı araç” terimini kullanır.
Bir aracın pert sayılabilmesi için, kazadan sonra oluşan hasarın, aracın rayiç bedelinin %70’ine veya daha fazlasına ulaşması gerekir. Bu durumda araç, ekonomik onarım sınırlarını aşmış kabul edilir. Ancak bu oran, kanunlarda açıkça düzenlenmiş değildir. Uygulamada sıklıkla %70 oranı baz alınsa da, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi‘nin yerleşik içtihatlarına göre bu oran %50 ve üzeri olarak kabul edilmelidir. Dolayısıyla Yargıtay kararları doğrultusunda, onarım maliyeti rayiç bedelin %50’sini aşıyorsa, araç perte çıkmış sayılır. Bu durumu doğrulayan resmi belgeye ise pert kaydı denir.
Araç Bakiye Pert Bedeli Nedir?
Araç Bakiye Pert Bedeli Nedir?
Bu kavram, rayiç bedel farkı ile doğrudan bağlantılıdır. Sigorta şirketi perte çıkan aracınız için bir ödeme yapar. Ancak bu ödeme çoğu zaman piyasa değerinin altında kalır. Sigorta tarafından ödenmeyen, ancak araç sahibinin hak ettiği bu fark, bakiye pert bedeli olarak tanımlanır. Araç sahibi olarak siz, bu farkı sigorta şirketinden talep etme hakkına sahipsiniz.
Araç Hangi Durumlarda Perte Çıkar?
Her trafik kazasında araçlar hasar alabilir ancak her hasar pert anlamına gelmez. Bir aracın perte çıkması için:
- Aracın onarım maliyeti, piyasa rayiç bedelinin genellikle %70 ve üzeri olmalı (uygulamada),
- Veya Yargıtay kararlarına göre bu oran %50 ve üzeri ise pert kabul edilir.
Yani bir aracın pert sayılması için, yalnızca hasarın büyüklüğü değil, onarım maliyetinin araç piyasa değeriyle kıyaslanması önemlidir.
Burada çokça yapılan bir hataya da değinmek gerekir: “Hava yastığı açılan araç pert olur” düşüncesi tamamen yanlıştır. Bir araçta hava yastığı açılmış olabilir; ancak eğer onarım masrafları rayiç bedelin %50-70’ine ulaşmıyorsa, bu araç pert sayılmaz. Pert statüsü yalnızca hasarın maliyetiyle ilgilidir, teknik hasar türüyle değil.
Rayiç Bedel Farkı Nasıl Alınır?
Eğer aracınız perte çıktıysa ve sigorta şirketi rayiç bedelin tamamını ödemediyse, aradaki farkı talep edebilmek için aşağıdaki adımları takip etmelisiniz:
- Aracınızın kazadan önceki rayiç değerini tespit ettirin (ekspertiz veya güncel piyasa verileriyle).
- Sigorta şirketinin yaptığı ödemeyi belgeleyin.
- Aradaki farkı gösteren pert farkı tazminatı hesaplamasını yapın.
- Öncelikle sigorta şirketine ihtarname göndererek talepte bulunun.
- Ödeme yapılmazsa, dava açarak pert farkı tazminatını hukuki yollardan talep edebilirsiniz.
Sonuç Olarak…
Araç pert farkı tazminatı, sigorta şirketlerinin eksik yaptığı ödemelere karşı araç sahiplerinin en doğal hakkıdır. Ancak bu hakkın doğru ve etkin şekilde kullanılabilmesi için konuya hem teknik hem de hukuki açıdan yaklaşmak gerekir.
Eğer siz de aracınızın perte çıkması sonrasında sigorta şirketinden rayiç bedel farkını tahsil etmek istiyorsanız, uzman bir tazminat avukatından hukuki destek almanız süreci hızlandıracaktır.
Pert farkı tazminatı ile ilgili daha fazla bilgi almak veya süreci birlikte yürütmek isterseniz, bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Pert Farkı Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Araç pert farkı tazminatı hesaplamasında dikkat edilmesi gereken temel iki aşamalı bir değerlendirme süreci vardır. İlk adımda, kazaya karışan aracın teknik ve piyasa özellikleri incelenir. Bunlar; aracın kilometresi, yaşı, markası, modeli ve varsa hasar geçmişi gibi kriterlerdir.
İkinci aşamada ise bu aracın muadili olabilecek, benzer özellikteki araçların piyasadaki güncel satış değerleri araştırılır. Yani tabiri caizse, araç rayiç bedeli belirlenir. Bu işlem, piyasa araştırması olarak adlandırılır ve aracınızla benzer koşullardaki araçların ilanları, satış kayıtları veya bilirkişi raporlarıyla desteklenir.
Bu iki araştırma sonucunda, aracınızın gerçek rayiç bedeli ile sigorta şirketinin ödeme yaptığı bedel arasındaki fark tespit edilir. İşte bu fark, rayiç bedel farkı, yani pert farkı tazminatı olarak talep edilebilir hale gelir.
Araç Pert Farkı Tazminatı Kimden Talep Edilir?
Sigorta şirketi, perte çıkan araç için bir ödeme yapar. Ancak eğer bu ödeme, aracın gerçek rayiç bedelini karşılamıyorsa, eksik ödeme yapan sigorta şirketine karşı pert farkı tazminatı talebi yöneltilir.
Yani tazminatın doğrudan muhatabı, aracı sigortalayan ve pert bedelini ödeyen kasko sigortası şirketidir.
Araç Pert Farkı Tazminatı Nasıl Alınır?
Eğer aracınız perte çıktıysa ve size yapılan ödeme, aracın gerçek değerinin altında kaldıysa, bu durumda rayiç bedel farkı nasıl alınır? sorusunun yanıtı şu şekildedir:
- Öncelikle, araca ödenen pert bedelini gösteren belge temin edilir.
- Ardından, aracın rayiç bedeli piyasa araştırması ya da bilirkişi raporuyla tespit edilir.
- Aradaki fark için önce sigorta şirketine sözlü veya yazılı başvuru yapılır.
- Sonuç alınamazsa, Sigorta Tahkim Komisyonu yoluna gidilir veya doğrudan dava açılabilir.
Sigorta Şirketine Başvuru Süreci Nasıl İşler?
İlk adımda, sigorta şirketine sözlü veya yazılı şekilde eksik ödeme yapıldığı bildirilir. Şirket bazı durumlarda bu başvuru üzerine ek bir ödeme yapabilir. Ancak bu ödeme, her zaman rayiç bedeli karşılayacak düzeyde olmayabilir.
Bu noktada, farkın tahsili için ya sigorta tahkim komisyonuna başvuru yapılmalı, ya da mahkeme yoluyla tazminat talep edilmelidir.
Sigorta Şirketi Araç Pert Farkı Tazminatını Ödemek Zorunda Mı?
Eğer sigorta şirketi yaptığı ödeme ile aracın rayiç değerini karşılamıyorsa ve bu durum belgelerle tespit edilebiliyorsa, kalan fark için şirketin ödeme yükümlülüğü vardır.
Bu fark, talep edildiği halde ödenmezse ve dava süreci başlatılırsa, mahkemenin olumlu kararı sonrasında sigorta şirketi pert farkı tazminatını ödemek zorundadır. Artık bu alacak, hukuki zeminde bir alacak davası konusuna dönüşmüş olur.
Sigorta Tahkim Komisyonu Süreci
Sigorta Tahkim Komisyonu, vatandaşların sigorta şirketleriyle yaşadığı uyuşmazlıklarda hızlı, masrafsız ve adil bir çözüm süreci sunar.
Araç pert farkı tazminatı için sigorta şirketine yapılan başvuru sonuçsuz kalmışsa, başvuru sahibi doğrudan Tahkim Komisyonu’na başvurabilir. Komisyona yapılacak başvuru için bazı belgeler (kaza tespit tutanağı, ödeme dekontları, piyasa değeri raporu vb.) gereklidir.
Komisyonun verdiği kararlar mahkeme ilamı niteliğindedir ve bağlayıcıdır. Bu sebeple, hak kaybı yaşanmaması adına uzman bir sigorta hukuku avukatıyla çalışmak faydalı olacaktır.
Rayiç Bedel Pert Farkı Tazminatı Davası
Eğer başvuru veya tahkim yoluyla sonuca ulaşılamazsa ya da sigorta şirketi taleplere yanıt vermiyorsa, dava açmak gereklidir.
Yargıtay içtihatlarına göre, bir araç kazasında onarım masrafı, aracın rayiç değerinin %50 veya daha fazlası olduğunda o araç pert kabul edilir. Uygulamada bu oran zaman zaman %70 olarak değerlendirilse de, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin içtihatları bu konuda daha esnek bir yorum sunar.
Pert olan aracınızın rayiç değeri ile size ödenen tutar arasında ciddi bir fark varsa, artık bu alacak davası konusu yapılabilir. Poliçede yer alan limitler incelenmeli, eksik ödeme açık şekilde belgelenmelidir.
Görevli Mahkeme Neresidir?
Usule uygun bir dava açılabilmesi için görevli mahkemenin doğru belirlenmesi şarttır. Araç pert farkı tazminatı davalarında görevli mahkeme, Asliye Ticaret Mahkemesi’dir. Ancak bazı küçük yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi, ticaret mahkemesi sıfatıyla görev yapabilir. Bu detay mutlaka kontrol edilmelidir.
Zamanaşımı Süresi Nedir?
Bu tazminat türünde zamanaşımı süresi iki yıldır. Bu süre, zararın ve sorumlunun öğrenildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Ancak kazaya ilişkin sorumluların tespiti veya zararın fark edilmesi gecikmişse, en geç on yıl içinde dava açılmalıdır. Aksi halde hak zamanaşımına uğrar.
Zamanaşımı geçmiş olsa bile dava açılabilir, ancak sigorta şirketinin zamanaşımı itirazı ile dava reddedilebilir. Bu nedenle süreci geciktirmemek çok önemlidir.
Yargıtay Kararları Işığında Pert Farkı Tazminatı
“Rayiç bedel farkı nasıl alınır?” sorusu sadece uygulamada değil, Yargıtay kararlarında da sıkça gündeme gelmiştir. En dikkat çekici içtihatlardan biri, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/3196 Esas, 2016/6047 Karar sayılı ilamıdır.
Bu kararda, araç onarım bedelinin rayiç değerin %50’sini aşması halinde aracın pert sayılabileceği vurgulanmıştır. Aynı yöndeki çok sayıda kararda bu oran esas alınmakta ve buna göre sigorta şirketlerinin ödemesi gereken tazminatların kapsamı belirlenmektedir.
Bu nedenle Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarını dikkate alarak hareket etmek, hem tahkim sürecinde hem de dava aşamasında büyük avantaj sağlar.
Sonuç
Araç pert farkı tazminatı, sigorta şirketinin yaptığı eksik ödemeye karşı araç sahibinin sahip olduğu yasal bir haktır. Bu hakkın doğru kullanımı, sürecin zamanında ve usule uygun yürütülmesiyle mümkündür.
Eğer siz de aracınızın perte çıkması sonrası eksik ödeme aldığınızı düşünüyorsanız, gerek sigorta tahkim başvurusu, gerekse dava açma süreci için profesyonel bir destek almanız hem zaman hem de hak kaybının önüne geçecektir.
Satan Hukuk Bürosu Olarak Pert Farkı Tazminatı Davalarında Yanınızdayız
Trafik kazalarının ardından gündeme gelen konulardan biri de “rayiç bedel farkı nasıl alınır?” sorusudur. Özellikle perte çıkan araçlar açısından sigorta şirketlerinin eksik ödeme yapması, araç sahiplerini çoğu zaman mağdur duruma düşürmektedir.
Bu makalede detaylı şekilde anlattığımız üzere, pert farkı tazminatı, teknik ve hukuki yönleri bulunan karmaşık bir süreçtir. Sigorta şirketlerinin güçlü hukuk departmanları ile çalıştığı dikkate alındığında, araç sahiplerinin bu süreci yalnız yürütmeleri halinde hak kaybı yaşamaları son derece muhtemeldir.
İşte tam bu noktada Satan Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak devreye giriyoruz. Sigorta hukuku alanındaki deneyimimiz ile, siz değerli müvekkillerimizin hak kaybına uğramaması adına, pert farkı tazminatı taleplerinizde her aşamada profesyonel destek sunmaktayız.
Araç Pert Bedeli Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Pert Farkı Tazminatı Ne Anlama Gelir?
Sigorta şirketi, perte çıkan araç için rayiç bedelin altında bir ödeme yaparsa, gerçek araç değeri ile ödenen tutar arasındaki fark, araç pert farkı tazminatı olarak adlandırılır.
Pert Araç Değeri Nasıl Belirlenir?
Sigorta eksperi, öncelikle aracın onarım maliyetini tespit eder. Bu tespit sonrasında, aracın piyasa rayiç bedeli belirlenir ve sigorta tarafından yapılan ödeme ile kıyaslanarak pert farkı ortaya çıkar.
Sigorta Pert Farkı Tazminatını Ödemezse Ne Yapılmalı?
Sigorta şirketi, talep edilmesine rağmen pert farkı tazminatını ödemezse, bu durumda mahkeme yoluyla tahsil süreci başlatılmalı ve araç sahibinin zararı yargı yoluyla giderilmelidir.
Pert Farkı Tazminat Davası Kime Karşı Açılır?
Bu dava, kasko sigortası yapan sigorta şirketine karşı açılır. Sebep ise rayiç bedel yerine daha düşük bir ödeme yapılmış olmasıdır.
Pert Farkı Tazminatı Alan Kişi Değer Kaybı Tazminatı Alabilir Mi?
Eğer araç perte çıkmışsa, bu durumda araç tamamen kullanılamaz hale gelmiş kabul edilir. Bu nedenle ayrıca bir araç değer kaybı tazminatı talebi mümkün değildir.
Rayiç Bedel Farkı Kimden ve Nasıl Alınır?
Rayiç bedel farkı, aracı sigortalayan kasko şirketinden alınır. Öncelikle şirketten ödeme talep edilir. Bu sonuç vermezse sigorta tahkim komisyonuna başvuru ya da dava açılması gerekir.
Pert Farkı Tazminatı Dava Dilekçesi (Örnek)
Her dava kendi özgünlüğüyle değerlendirilmelidir. Bu nedenle aşağıda yer alan dilekçe yalnızca örnek olması amacıyla sunulmuştur. Somut olaylara uygun bir dilekçenin hazırlanması için mutlaka uzman bir avukata danışılması gerekir.
Dava Dilekçesi Örneği
YALOVA NÖBETÇİ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NE
DAVACI : A (TCKN: 00000000000)
Adres: [Adres bilgileri]
VEKİLİ : Av. Sefa SATAN
Adres: [Vekil adres bilgisi]
DAVALI :
- ****** Sigorta A.Ş.
(Vergi No: 0000000000)
[Adres bilgisi] - B (TCKN: 0000000000)
[Adres bilgisi]
KONU : Rayiç bedelin eksik ödenmesi nedeniyle pert farkı tazminatı talebimizden ibarettir.
DAVA DEĞERİ : (Fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla)
100.000,00 TL ödenen pert bedeline karşılık, aracın gerçek rayiç bedeli 150.000,00 TL olduğundan
50.000,00 TL pert farkı tazminatı talep edilmektedir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkil A’nın aracı, davalı B’nin %100 kusurlu olarak kırmızı ışık ihlali yapması sonucu ciddi şekilde hasar görmüş ve perte çıkmıştır. Olay sonrası yapılan başvuru üzerine sigorta şirketi tarafından 100.000,00 TL ödeme yapılmışsa da, alınan ekspertiz raporu ve piyasa araştırmaları neticesinde aracın gerçek rayiç bedelinin 150.000,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Dolayısıyla ortada 50.000,00 TL’lik bir pert farkı bulunmaktadır ve bu farkın tazmini talep edilmektedir.
HUKUKİ SEBEPLER
Karayolları Trafik Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, ilgili sigorta mevzuatı ve sair yasal düzenlemeler.
DELİLLER
- Kaza tespit tutanağı
- Ekspertiz raporları
- Poliçe örneği
- Bilirkişi incelemesi
- Tanık beyanları
- Yemin
- Piyasa değeri raporları
- Diğer tüm yasal deliller
TALEP SONUCU
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
- Fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla 50.000,00 TL pert farkı tazminatının davalı sigorta şirketinden yasal faiziyle birlikte tahsiline,
- Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederim.
Davacı Vekili
Av. Sefa Satan
Satan Hukuk Bürosu olarak, müvekkillerimizin rayiç bedel farkı tazminatını eksiksiz ve zamanında alabilmeleri için hem sigorta tahkim başvuru süreçlerinde, hem de dava aşamasında etkin rol üstlenmekteyiz.
Pert farkı tazminatı alanında uzman ekibimizle, tüm teknik belgelerin hazırlanması, hesaplama süreçleri, başvuru ve yargılama prosedürleri profesyonelce yürütülmektedir.
Siz de aracınız perte çıkmışsa ve sigorta şirketi rayiç bedelin altında bir ödeme yapmışsa, haklarınızı birlikte arayalım.
AKLINIZA TAKILAN SORULARI SORABİLİRSİNİZ
